O, VPRO

Soort:Column
Onderwerp:Nachtcrème
Auteur:Cornald Maas
Medium:De Volkskrant
Datum:25-11-1999
Pagina:10 (Kunst)

Sybren Hodes van VPRO's "Waskracht!" probeerde dinsdag GAK-baas De Jong te kapittelen. Hij verhoogde zijn salaris met ruim 300 procent, terwijl het GAK met een tekort kampt. De Jong bekte Hodes af - 'Dit wil ik niet! Zo simpel is het!' - en het illustreerde weer eens mooi de arrogantie van de macht.
 
"Waskracht!" wil graag spraakmakend te zijn. Dat lukt lang niet altijd, omdat de persoonlijke benadering vaak weinig journalistiek is. Maar het is wel een VPRO-programma waaruit af en toe nog enig rumoer opklinkt.
 
VPRO-programma's worden doorgaans slecht bekeken. Kan haast niet anders, kennelijk, in dit tv-tijdperk waarin ranzigheid vaak succesvoller is dan kwaliteit. Groter probleem is, lijkt me, dat VPRO-programma's zelden nog grensverleggend zijn. De omroep is zijn positie van richtinggever en smaakbepaler kwijtgeraakt. Avontuur schuilt vooral in de jeugdprogramm's van "Villa Achterwerk", en in de zinnenprikkelend vormgegeven documentaire-reeks DNW, die de geest ademt van de vroegere buitenlandrubriek "Diogenes".
 
Voor het overige is de VPRO een degelijke omroep met degelijke programma's die weinig onderscheidend zijn. De actualiteitenrubriek "Lopende Zaken" graaft dieper dan - het dagelijkse - Netwerk, maar blijft wat kleurloos en biedt zelden journalistieke eye-openers. "De Plantage" enthousiasmeert, elke week weer, een breed publiek voor kunst, maar het experiment krijgt er weinig podium. Opvallend is dat de VPRO naast die-hards Groenteman en Reiziger nauwelijks kunst brengt. En al helemaal geen gefilmde kunst.
 
Na "Jiskefet" zag ik bij de VPRO nog geen nieuw satirisch talent. Het tv-drama van Nederland 1 is minstens even goed, zo niet beter. En ook op het gebied van de documentaires, het terrein waarop de VPRO van oudsher excelleert, verloor de omroep haar voorhoedefunctie. Met name de NCRV en de NPS brengen met regelmaat belangwekkende documentaires. Zo'n rubriek als "Het uur van de wolf" zou in de VPRO-programmering niet misstaan. Misschien zorgt binnenkort de gesprekkenreeks van Wim Kayzer, over schoonheid en troost, voor uitkomst.
 
Vooralsnog lijkt Wim de Bie's Nachtcrème een mooie metafoor voor de VPRO die een nieuwe koers en nieuw bestaansrecht zoekt. De Bie presenteert wekelijks 'netoverschrijdende pulp'. En ziet, in de rol van VPRO-kijker, de ontwikkelingen binnen zijn omroep met lede ogen aan. Maar hij kwam nog altijd niet met een wezenlijk commentaar, of een bruikbaar alternatief.
 

 
Terug naar Bibliografie