Even zag het er naar uit dat VPRO's themamaand september, gewijd aan de digitale revolutie, geen vervolg zou krijgen, geen follow up. Niets blijkt minder waar. Vanaf 9 oktober staat het tweewekelijkse tv-programma 'In bed met Van Kooten en De Bie' bol van de nieuwe media. In hun met computers volgestouwde nieuwe werkruimte, gezeten tussen een wirwar van snoeren en kabels, tetteren beide programmamakers zo enthousiast op ons in, dat hun dialoog slechts als monoloog valt weer te geven.   Van Kooten en De Bie: '...een revolutie die alles op zijn kop zet'   'Eigenlijk is het heel simpel: we hebben de matteklopper, sinds 1974 het huissymbool van ons Simplisties Verbond, gedigitaliseerd en hij blijkt het hele spectrum van menselijke bezigheden en interesses te beslaan. Dit Tweekmenu (van tweewekelijks) fungeert dus als Hoofdmenu, waaruit men zelf zijn keuze bepaalt. Kijkers naar ons programma dienen te beschikken over een computer met Pentium-processor, die via een VRA-bus is gekoppeld aan hun tv-toestel.   Onder het submenu God bijvoorbeeld valt de complete theologie, het Oude en Nieuwe testament en verder alles wat er ooit maar is gedacht, gezegd en geschreven over het Godsbegrip. De matteklopper heeft een capaciteit van 19 gigabyte, dus je kunt ook een fragment zien uit een toespraak van Martin Luther King, een paar maten uit Ik dans met God zo goddelijk de tango van Gerard Cox, plus dat je Ruud Krol nog een keer 'ja god' kunt horen zeggen. Maar de laatste troonrede zit er dan weer niet in, omdat God daar als trefwoord niet in voorkwam. Ander voorbeeld. Je klikt met je muis op Europa, je klikt door naar Italië, dan kies je daarbinnen een bepaalde landstreek en na nog tien keer klikken krijg je je eigen tweede huisje op je computerscherm. De knaap die dat bedacht heeft, is er in een maand tijd miljonair mee geworden. Second Home Watching heet het. Hij heeft ruimte op Internet en een satelliet gehuurd en straks kunnen alle twee miljoen Nederlanders met een tweede huisje, via een in een boom er tegenover opgehangen videocameraatje, hun bezit op het pc-scherm dag en nacht in de gaten houden. Maar dit terzijde. Als wij vroeger ergens een commentaartje op wilden geven, dan deden we dat met behulp van kranteknipsels, videobanden, speciaal gedraaide en gemonteerde filmpjes - allemaal overbodig geworden, omdat wij dankzij de elektronische snelweg betreffende ieder onderwerp over een oneindige hoeveelheid achtergrondinformatie en documentatie kunnen beschikken en met iedereen kunnen praten. Overal over.   Misschien is het nu nog wat verwarrend, maar het komt hierop neer: de moedercomputer onder ons bed loaden we tweewekelijks met de laatste data, die wij via de matteklopper - die dus als userinterface dienst doet - aftasten met onze muizen. Klikken wij nu bij voorbeeld op het veld arm (het vlakje linksboven in de matteklopper), dan volgt een item over hedendaagse armoede ten gevolge van de zich dagelijks verdubbelende tweedeling. Dat kan zijn een docuclip, een interactieve song, je ziet Ghandi een stukje lopen, je maakt een virtueel ritje met de 'Boldootkar', Zwarte Riek zingt Mijn wieggie was een stijfselkissie, we nemen een kijkje in een paardenslagerij en ga zo maar door.   Als men op de matteklopper met zijn thuismuis klein aanklikt, krijgt men staaltjes van kleinburgerlijkheid rechtstreeks in de huiskamer vertoond, of men kiest uit de geschiedenis van het micro-organisme, de wereldkampioenschappen dwergwerpen, of Corry Vonk die nog een keertje Met m'n hoedje, m'n vlaggetje en m'n toeter zingt.   Nee, toen wij, als twee van de eerste whizzkids in Nederland, nachtenlang met televisietennis bezig waren - de eerste spelcomputer die onze oom Piet voor ons uit Amerika had meegebracht, ploink-plop, ploink-pop, we horen hem nog, die reusachtige, huiskamervullende Atarimachine - toen hadden we toch niet kunnen vermoeden dat wij nog eens vanaf het scherm interactief met de kijkers zouden kunnen klessebessen.   En het gaat maar door. Vanmorgen klikten wij, puur voor onze eigen aardigheid, in het Tweekmenu op submenu sterk en daar zagen we onder het bestand sterke staaltjes de beschrijving van een digitale vogelkijker die niet alleen het beeld, maar ook het geluid dichterbij haalt. Dan denk je: ja, die had allang in de winkel moeten liggen! En nog altijd doen ze in Hilversum of er niets aan de hand is. Ook voor dit winterseizoen hebben de omroepen weer braaf hun programmaschemaatjes in elkaar geknutseld. Terwijl er godbetert een revolutie gaande is die alles op zijn kop zet! Politieke partijen, de huidige infrastructuur, de sociaal-economische verhoudingen, besluitvormingsprocessen - alles is in het licht van de digitale omwenteling even belachelijk geworden. En dan denken ze in Hilversum dat wij in onze huiskamers braaf voor de tv zitten als Elleke van Doorn het Achtuurjournaal begint met "Goedenavond, dames en heren". Terwijl wij op dat moment achter onze pc's in een heftige e-mailverhouding zijn gewikkeld met een Japanse c.q. een Vslandse internetgebruikster!   Daarom is het zo goed dat de VPRO DD revolutionair voortouw heeft genomen. Moedig ook, omdat men juist bij de VPRO maar al te goed beseft dat een revolutie, ook deze, straks haar eigen kinderen gaat opeten. De VPRO hakt met een virtuele bijl aan de wortels van haar eigen bestaan! Met ons programma willen we een glimp van de toekomst laten zien, een toekomst waarin de kijkers zelf bepalen wat ze op hun tv-schermen wensen te zien. Het is toch te gek voor woorden dat wij nu al dertig jaar lang onze kunstjes op het scherm vertonen, zonder dat de kijker iets in de melk te brokken heeft? Vanaf 9 oktober zenden wij, om de veertien dagen, gedurende vijfentwintig minuten onze gedigitaliseerde matteklopper uit. Onder al die vlakjes hebben wij dus een oneindige hoeveelheid informatie opgeslagen, die de kijker er met behulp van zijn computer met muis, zelf uit tevoorschijn dient te halen.   (Choose-TV). Technisch is dit tweewegverkeer momenteel helaas nog niet mogelijk, maar men heeft ons verzekerd dat al in januari 1997 de eerste Keuzetoestellen op de markt zullen verschijnen. Tot die tijd zullen onze kijkers het moeten stellen met dat stille, de verbeelding prikkelende toekomstbeeld van de digitale matteklopper. En wij? Op zondagavond gaan wij vroeg naar bed. Ons werk zit erop. Nu dienen de kijkers aan de slag te gaan.'   ZONDAG, NED 3, 21.07 UUR

 

Terug naar Bibliografie